ΤΟ ΛΑΙΚΟΝ ΚΟΜΜΑ ΣΤΙΣ ΕΚΛΟΓΕΣ ΤΗΣ 31ης ΜΑΡΤΙΟΥ 1946

Στο γραφείο ο Ντίνος Τσαλδάρης

Η Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων (ο συνασπισμός που συνεστήθη με κύριο φορέα το Λαϊκόν Κόμμα) έλαβε ποσοστό 55,12% και 206 έδρες. Ακολούθησε η Εθνική Πολιτική Ένωσις (αποτέλεσμα της εκλογικής συνεργασίας των κομμάτων των πρώην πρωθυπουργών Βενιζέλου, Κανελλόπουλου και Παπανδρέου) με 19,28% και 68 βουλευτές αφήνοντας τρίτο το (υπό τον πρωθυπουργό Σοφούλη) διασπασμένο Κόμμα Φιλελευθέρων με 14,39% και 48 έδρες. Τέταρτο (ποσοστό
5,96% και 20 βουλευτές) το Εθνικόν Κόμμα Ελλάδος του Ζέρβα και πέμπτη η δεξιά Ένωσις Εθνικοφρόνων (με επικεφαλής τον πρώην υπουργό Θεόδωρο Τουρκοβασίλη) με 2,94% και 9 έδρες.
Ένα βουλευτή (μουσουλμάνο στη Ροδόπη, ψηφισθέντα από το έντονα θρησκευτικό στοιχείο της
 περιοχής) εξέλεξε η (υπό τον πρώην υπουργό και

γαμβρό (σύζυγο της θυγατέρας του μέλους της «τριανδρίας της Θεσσαλονίκης» Παναγιώτη Δαγκλή, Αλέξανδρο Μυλωνά) Ένωσις Αγροτικών Κομμάτων –με πανελλαδικό ποσοστό 0,67%-, ενώ ως επικεφαλής ανεξάρτητων συνδυασμών κέρδισαν την έδρα τους ο κεντρώος Εμμανουήλ Λουλακάκης στο Λασίθι και ο Δεξιός Αριστείδης Δημητράτος στην Κεφαλονιά.
Το προπολεμικά διασπασμένο Λαϊκόν Κόμμα όχι μόνο κατάφερε –παρά την απώλεια του αρχηγού του Παναγή Τσαλδάρη το 1936- να επανενωθεί, αλλά απέκτησε και συμμάχους.
Το ίδιο, λόγω και της αντι-βασιλικής τάσης που εκδηλώθηκε στα χρόνια της κατοχής στους κόλπους του, δεν διέθετε νέο αρχηγό αλλά Διοικούσα Επιτροπή στην οποία συμμετείχαν οι Ντίνος Τσαλδάρης (ανεψιός του αποθανόντος ηγέτη), Πέτρος Μαυρομιχάλης, Τζον Θεοτόκης και Στέφανος Στεφανόπουλος. Οι Μαυρομιχάλης και Θεοτόκης είχαν ιδρύσει –στο μεσοδιάστημα- πολιτικούς σχηματισμούς ενώ κάτι τέτοιο είχε επιδιώξει να κάνει και ο Στεφανόπουλος. Τελικά «εν όψει αντιμετωπίσεως του κοινού εχθρού» ενώθηκαν.
Μαζί τους συμπορεύθηκαν τρεις σχηματισμοί στους οποίους ηγούνταν τρία εξέχοντα στελέχη του βενιζελικού χώρου:
-Το Κόμμα Εθνικών Φιλελευθέρων (υπό τον Στυλιανό Γονατά), το οποίο είχε ιδρυθεί ένα χρόνο πριν από τις εκλογές όταν ο συναρχηγός του Πλαστήρα στην επανάσταση του 1922 αποχώρησε από το Κόμμα Φιλελευθέρων διαφωνώντας με το «όχι στο βασιλιά» του Θεμιστοκλή Σοφούλη. Το ΚΕΦ εξέλεξε τελικά 34 βουλευτές στο πλαίσιο της ΗΠΕ και διαλύθηκε πριν καν συμπληρώσει πέντε χρόνια από την ίδρυσή του. Τότε ο Γονατάς επέστρεψε στο «μητρικό κόμμα» αλλά δεν κατάφερε να επανεκλεγεί βουλευτής και αποσύρθηκε από την πολιτική ζωή.
-Το Μεταρρυθμιστικόν Κόμμα, με αρχηγό τον πρώην υπουργό του Ελ. Βενιζέλου και προπολεμικό βουλευτή των Φιλελευθέρων Απόστολο Αλεξανδρή, που κατάφερε να εκλέξει τον αρχηγό του και άλλα τέσσερα στελέχη του.
-Η Πατριωτική Ένωσις, «βαρύ πυροβολικό» της οποίας ήταν ο πρώην υπουργός Δημήτριος Μπότσαρης, ο οποίος δεν κατάφερε να εκλεγεί βουλευτής. Αντίθετα, εκλέχτηκε από τους κόλπους της ο Ηρακλής Μπάτζιος, ο οποίος στις επόμενες εκλογές (1950) πολιτεύτηκε ανεπιτυχώς με το κόμμα του Γεωργίου Παπανδρέου.
Στο χώρο της Δεξιάς είχαν πολιτογραφηθεί άλλα πέντε μικρά κόμματα που συμμετείχαν στην ΗΠΕ αλλά μόνο τα τρία (τα πρώτα στη σειρά από αυτά που ακολουθούν) εξέλεξαν τους αρχηγούς του βουλευτές:

-Το Πανελλήνιον Εθνικόν Κόμμα του ναυάρχου Αλέξανδρου Σακελλαρίου.

-Η Πολιτική Ομάδα «Εμπρός» του Δημητρίου Σφαέλλου με «πεδίο δράσης» του Πειραιά.

-Το Κόμμα Βασιλοφρόνων του Δημητρίου Χατζίσκου με αναφορά μόνο στις περιοχές της Φθιώτιδας και της Φωκίδας (από τους κόλπους του εκλέχτηκε ένας ακόμα βουλευτής).

-Το Κόμμα Ανασυγκροτήσεως του πρώην υπουργού του Λαϊκού Κόμματος Περικλή Αργυρόπουλου -Την Κοινωνική Ριζοσπαστική Ένωση του Νικολάου Μαλαγαρδή.

Στις πρώτες μεταπολεμικές εκλογές πήραν επίσης μέρος οι «Χίτες» του στρατηγού Γεωργίου Γρίβα (αλλά χωρίς τον ίδιο υποψήφιο) με το εξωφρενικό μικρό για τη δράση τους ποσοστό 0,17% καθώς και το Αστικόν και Αγροτικόν Κόμμα Ιδιοκτησίας Αχιλλέα Αντωνόπουλου με 0,10%

Μετά τις εκλογές σχηματίστηκε υπηρεσιακή κυβέρνηση δύο εβδομάδων υπό το δικαστικό Παναγιώτη Πουλίτσα (4 Απριλίου) μέχρι σε ψηφοφορία της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Λαϊκού Κόμματος να αναδειχθεί πανηγυρικά αρχηγός ο Τσαλδάρης (με 114 ψήφους, έναντι 19 του Μαυρομιχάλη, 2 του Θεοτόκη και 16 λευκών) και να ορκιστεί πρωθυπουργός.