''Εκ διαφόρων πληροφοριών και καταθέσεων ως και εγγράφων συνταχθέντων υπό του διοικητού της ΧΧ Τ/Θ Μεραρχίας Υποστρατήγου Έρσελμαν, συνάγεται ότι η όλη σχεδίασης και προπαρασκευή του πραξικοπήματος είχε πραγματοποιηθεί και αποφασισθεί προ της 13-12-1967.
Ούτω: α) Διετάχθη η εκτέλεσις αναγνωρίσεων και η προπαρασκευή δι’ αμοιβαίαν αντικατάστασιν των διοικήσεων 1ης και 2ας Δ/σεων Μάχης. β) Πρόβλεψις δια την σύλληψιν και εξουδετέρωσιν των πιστών εις την εθνικήν κυβέρνησιν αξιωματικών των μονάδων της μεραρχίας και ιδίως της 2ας
Δ.Μ. (2ας διοικήσεως μάχης) και επιτελών του Στρατηγείου της Μεραρχίας. γ) Πρόβλεψις και σχεδίασις δια την απομάκρυνσιν την ώραν Ω της Η ημέρας του υποδ/τού της μεραρχίας συνταγματάρχου Μιχαήλ Μαστραντώνη, θεωρουμένου ότι θα επηρέαζε τους αξιωματικούς της μεραρχίας κατά του μελετωμένου πραξικοπήματος και υπέρ της κυβερνήσεως.
Γεγονότα – συμβάντα κατά την 13-12-1967
Περί την 10.00 ώραν διετάχθη συγκέντρωσις εις το στρατηγείον της Μεραρχίας των Επιτελών και των: α. Δ/τών των 2ας και 3ης Δ/σεων Μάχης συν/ρχών Κ. Μπόμπου και Κ. Λιώση αντιστοίχως. β) Των δ/τώνς των 22ας ΕΜΑ (Επιλαρχίας Μέσων Αρμάτων) αντ/ρχου Χ. Πυρροπούλου, 21 Ε.Μ.Α. (21ης Επιλαρχίας Μέσων Αρμάτων) αντ/ρχου Δ. Λαμπρίδη και 645 ΤΕΘ Τ.Π. (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού) αντ/ρχου Ν. Πετάνη.
Ώρα 11.00 ο διοικητής της μεραρχίας ομιλεί προς τους ανωτέρω και αφού εξέθεσε την κρατούσαν κατάστασιν, ομιλεί δια πρώτην φοράν περί της αποφασισθείσης στασιαστικής ενεργείας, αναλύων τους σκοπούς της. Ακολούθως ερωτώνται έκαστος των συμμετεχόντων εις την συγκέντρωσιν περί της στάσεώς του.
Εκ των επιτελούν της Μεραρχίας άπαντες απήντησαν άνευ ενδοιασμού ότι θα υπακούσουν εις τας διαταγάς του μεράρχου. Εκ των δύο διοικητών των Δ/σεων Μάχης, ο συντ/ρχης Μπόμπος εζήτησε διευκρινήσεις που δεν του εδόθησαν. Ο συντ/ρχης Κων. Λιώσης ως και ο δ/τής της 21 ΕΜΑ αντ/ρχης Δ. Λαμπρίδης εδήλωσαν ότι θα εκτελέσουν τας διαταγάς της μεραρχίας.
Αμφότεροι αργότερα, ότε δηλαδή αφίχθησαν εις Αλεξ/λιν, όπου και η έδρα των μονάδων των, δεν εφάνησαν πρόθυμοι να εκτελέσουν τας διαταγάς του μεράρχου και ετήρησαν στάσιν αναμονής αποκλίνουσαν μάλλον κατά της στασιαστικής κινήσεως. Οι αντ/ρχαι Χ. Πυρρόπουλος και Ν. Πετάνης δ/ταί των 22 ΕΜΑ (22α Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων) και 645 ΤΤΠ (645 Τάγματος Τεθ/νου Πεζικού) αντιστοίχως, ανέφερον ότι, παραμένοντες πιστοί εις την εθνικήν κυβέρνησιν, δεν θα υπακούσουν εις τας διαταγάς του μεράρχου.
Ώρα 11.30. Διατάσσεται υπό του μεράρχου ο περιορισμός των αντ/ρχών Πυρροπούλου και Πετάνη και του ταγ/ρχου Κιρκηλή, αρνηθέντος επίσης να συμμορφωθή προς την διαταγήν του μεράρχου, με το αιτιολογικόν του περιορισμού των: «ίνα μη προβώσιν εις ενεργείας αι οποίαι θα θέσουν εις κίνδυνον την ζωήν των». Την διαταγήν περιορισμού εκτελεί αυτοπροσώπως ο επιτελάρχης της μεραρχίας συντ/ρχης Γ. Γιακουμής. Ο συντ/ρχης Μπόμπος διαμαρτύρεται προς τον μέραρχον «μου πήρατε τους διοικητάς των μονάδων της Δ. Μάχης» και ο μέραρχος απαντά «Έχεις τους υποδ/τάς».
Ώρα 11.40. Ο μέραρχος διατάσσει διακοπήν των επικοινωνιών και άπασαι αι συνδιαλέξεις δέον να γίνωνται κατόπιν αδείας του επιτελάρχου. Κατόπιν αναχωρεί δια το Στρατηγείον του Γ’ Σ.Σ.
Ώρα 12.00. Επάνοδος του μεράρχου εις τον Σ.Δ. (Σταθμός Διοικήσεως) μεραρχίας. Ο επίλαρχος Α. Πέτροβας δ/ντής του 2ου Ε.Γ. (2ον επιτελικόν γραφείον) προβαίνει εις διάβημα δια την απελευθέρωσιν των κρατουμένων και ο μέραρχος πείθεται και αιτείται την έγκρισιν του Σ.Σ. (Σώμα Στρατού), η οποία όμως δεν δίδεται. Ακολούθως άρχεται η έκδοσις διαταγών προς τας μονάδας. Κυριότεροι ήσαν:
α. Ανάθεσις διοικήσεων εις τους υποδ/τάς των 22ΕΜΑ (Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων) και 645 ΤΤΠ (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού), επίλαρχον Μ. Δρακάκην και ταγ/ρχην Σουρβίνον. β. Διάθεσις λόχου ΤΤΠ (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού) Υ.Δ. (υπό διοίκησιν) ΧΙ (11ης) Μεραρχίας και άμεσος κίνησίς του εις Καβάλαν. γ. Διάθεσις λόχου ΤΤΠΥΔ (Τεθωρακισμένου Τάγματος Πεζικού υπό διοίκησιν Διοικήσεως) ΧΙης Μερ/χίας και άμεσος κίνησίς του δια Καβάλαν.
Οι υποδ/ταί αρνούνται να παραλάβουν τας μονάδας και το 645 ΤΤΠ (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού) δεν συμμορφούνται προς την διαταγήν της μεραρχίας. Ο δ/τής της Δ. Μάχης αναφέρει εις μέραρχον την διαμορφωθείσαν κατάστασιν και αιτείται την προσωπικήν επέμβασιν του μεράρχου. Ήδη οι αξιωματικοί των δύο μονάδων αποφασίζουν την σύλληψιν του μεράρχου και όσων επιτελών τον ακολουθούν.
Ώρα 15.20. Αναχώρησις του μεράρχου συνοδευομένου υπό του αντ/ρχου Δ. Γιακουμή δια τον Σ.Δ. (Σταθμός Διοικήσεως) της 2ας Δ. Μάχης.
Ώρα 16.00. Άφιξις του μεράρχου εις Σ.Δ. (Σταθμός Διοικήσεως) 2ας Δ.Μ. (Διεύθυνσις Μάχης), συνάντησις με τον συν/ρχην Μπόμπον και αναχώρησις δια τον Σ.Δ. (Σταθμός Διοικήσεως) της 22 ΕΜΑ (Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων), ένθα αφίχθησαν την 16.30 ώρα. Εκείθεν μετάβασις εις Σ.Δ. (Σταθμός Διοικήσεως) του 645 ΤΤΠ (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού).
Ώρα 16.50. Άμα τη αφίξει του Μεράρχου εις Σ.Δ. του 645 ΤΤΠ (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού), ο ταγματάρχης Μιχαήλ Σοφικίτης, εκτελών απόφασιν των αξιωμ/κών του τάγματος, συλλαμβάνει τον μέραρχον και υπό την απειλήν εκτελέσεώς του τον υποχρεώνει να αποστείλη σήμα εις μεραρχίαν δια την απελευθέρωσιν των κρατουμένων αξιωμ/κών.
Ώρα 17.00 Ο μέραρχος μεταβαίνει εις την τουαλέταν, η οποία ερευνάται άμα τη εξόδω του και ανευρίσκονται εντός της λεκάνης έγγραφα πειστήρια της εξυφανθείσης συνωμοσίας. Το σήμα απελευθερώσεως των κρατουμένων δ/τών των μονάδων αποστέλλεται με τον λοχαγόν Χατζηβασιλείου εις τον επιτελάρχην της Μεραρχίας, όστις, αμφισβητών την γνησιότητά του, δεν συμμορφούται προς την διαταγήν του μεράρχου.
Ώρα 18.00 Οι υποδιοικηταί των 22 ΕΜΑ (Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων) και 645 ΤΤΠ (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού), αποφασίζουν την αποστολήν και εγκατάστασιν συγκροτήματος αρμάτων και Πεζικού εις διάβασιν Ατάρνης, προς απαγόρευσιν πιθανής κινήσεως τμημάτων εκ της περιοχής Έβρου προς υποστήριξιν των στασιαστών. (Υπεκλάπη σήμα του Γ’ Σ.Σ., δι’ ου διετάσσετο κίνησις προς Κομοτηνή της 33 Τακτικής Δ/σεως).
Ώρα 19.45. Ο δ/τής Γ’ Σ.Σ. (Γ’ Σώμα Στρατού), πληροφορηθείς την σύλληψιν του υποστρατήγου Έρσελμαν, αποστέλλει σήμα εις 645 ΤΤΠ, (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού), 22α ΕΜΑ (22α Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων) και 2αν Δ.Μ. (2α Δ/σις Μάχης) έχον: «Κατ’ εντολήν Α.Μ. του βασιλέως, απελευθερώσατε μέραρχον ΧΧ Τ/Θ (20ή Τεθωρακισμένη) μεραρχίας. Απελευθέρωσις δ/τών μονάδων 22ΕΜΑ (Επιλαρχία Μέσων αρμάτων) και 645 ΤΤΠ (Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού) αποφασισθή. Φέρετε ακεραίαν ευθύνην». Η διαταγή του Σ.Σ. (Σώμα Στρατού) δεν εκτελείται.
Ώρα 19.45. Δ/τής Σ.Σ. (Σώμα Στρατού) μεταβαίνει εις Σ.Δ. (Σταθμός Διοικήσεως) της ΧΧης ΤΘ (20ή Τεθωρακισμένη) μεραρχίας και συνδιαλέγεται με τους αντ/ρχας Πυρρόπουλον και Πετάνην, αιτών την επέμβασίν των δια την απελευθέρωσιν του Μεράρχου. Ούτοι δεν συμφωνούν.
Ώρα 21.00 Αποφασίζεται υπό των υποδ/τών 22 ΕΜΑ (22 Επιλαρχία Μέσων Αρμάτων) και 645 ΤΤΠ (645 Τάγμα Τεθ/νου Πεζικού), η συγκρότησις και αποστολή συγκροτήματος Λόχου και ΟΥΜΑ (Ουλαμός Μέσων Αρμάτων) εις Σ.Δ. Γ’ ΣΣ προς εκκαθάρισιν της καταστάσεως και σύλληψιν των στασιαστών.
Ώρα 22.45. Συγκρότημα κινείται προς Σ.Δ. (Σταθμόν διοικήσεων Γ’ Σώμα Στρατού) προηγουμένου του ΟΥΜΑ (Ουλαμός Μέσων Αρμάτων) διοικητής ο (Υπίλαρχος Κωστούλας).
Ώρα 23.00. Συγκρότημα δέχεται πυρά πολ/λων προ χωρίου Ροδίτης και ΟΥΜΑ (Ουλαμός Μέσων Αρμάτων) ανταποδίδει
Ώρα 23.30. ΟΥΜΑ (Ουλαμός Μέσων Αρμάτων) συναντά ΣΤΕΚ (Σταθμός Εφοδιασμού Καυσίμων) επί JEEP. Λοχίας Αρχ. Πληρώματος, κατελθών από το ΑΡΜΑ δια συνεννόησιν με αρχηγόν ΣΤΕΚ (Σταθμός Εφοδιασμού Καυσίμων), πυροβολείται, ΟΥΜΑ (Ουλαμός Μέσων Αρμάτων) ανταποδίδει πυρά και ΣΤΕΚ (Σταθμός Εφοδιασμού Καυσίμων) αποχωρεί.
Ώρα 23.40. ΟΥΜΑ τάσσεται έμπροσθεν Στρατηγείου Γ’ ΣΣ και απειλεί ότι θα αρχίση να βάλη, εάν δεν απελευθερωθούν οι κρατούμενοι αξιωματικοί.
Τούτο δημιουργεί πανικόν εις το Στρατηγείον και ο σωματάρχης τηλεφωνεί εις τον επιτελάρχην της ΧΧ Τ/Θ Μερ. (20ή Τεθωρακισμένη) να αποστείλη πάραυτα εις το ΣΣ (Σώμα Στρατού) τον αντ/ρχην Πυρρόπουλον δια να επέμβη προς αποκατάστασιν της τάξεως, δείγμα της αποφάσεώς του να παραδοθή.
Ο επιτελάρχης της ΧΧης Τ/Θ Μερ. αποστέλλει τον αντ/ρχην Πυρρόπουλον. Την ιδίαν ώραν περίπου αφικνείται εις Στρατηγείον και λόχος του 645 ΤΤΠ υπό τον ταγ/ρχην Σοφικίτην, ο οποίος εισέρχεται εις το Στρατηγείον και συλλαμβάνει τον σωματάρχην και ο επιτελάρχην του Σ.Σ. Όρ. Βιδάλην.
Ώρα 23.50 Αντ/ρχης Πετάνης αφικνείται εις το Στρατηγείον του Σ.Σ., επικοινωνεί με ΑΕΔ (Αρχηγόν Ενόπλων Δυνάμεων, Στρατηγόν Αγγελήν) και θέτει υπό κράτησιν εις τα γραφεία των τους Επιτελείς του Σώματος και παρακαλεί τον συνταγματάρχην Ζαγοριανάκον να αναλάβη προσωρινώς την διοίκησιν του Σ.Σ. όπερ και εγένετο''. (έκθεση του ταξίαρχου Νικολάου Μητρόπουλου που αναπλήρωσε τον μυημένο στο αντικίνημα Ανδρέα Ερσελμαν στη διοίκηση της Μεραρχίας)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου